Als je als melder van een geval van uitkeringsfraude, zelf ongevraagd een onrechtmatige uitkering krijgt aangeboden, sta je wel even raar te kijken. Toch is dat feitelijk de oplossing waar de inmiddels gewezen wethouder Ewout Cassee mee kwam.

Op 24 december 2013 was gesproken met de buurman van het stel die van de omwonenden het grootste probleem had met de onrechtmatige tuinuitbreiding van het stel aan de Kamperzijstraat. De wethouder had “de zitting” geopend met een vlammend betoog over kosten. Zeker met een verwijtende ondertoon. Dit had indruk gemaakt op de buurman, maar wel een vreemde. Het was toch zo dat in eerste instantie de “fouten” van ambtenaren de gemeente geld kosten, en toch niet iemand die deze fouten meldde? Zeker niet omdat omwonenden alhier in woongenot werden geschaad door de gemelde misstand. Je zou je bijna schuldig gaan voelen benadeeld te zijn. De buurman had al het een en ander uitgezocht; gratis en voor niks. Vele uren werk voor goed onderbouwde feedback en feitelijk onderzoeksmateriaal ter bestrijding van integriteitsschendingen dan wel ter verbetering van de gemeentelijke dienstverlening. Hier, cadeau!

De buurman schetste de feitelijke situatie aan Ewout Cassee en zijn bestuursassistent Claudia Tempelman en bracht daarbij gemotiveerd acht onbehoorlijke en/of vreemde situaties onder de aandacht, waaronder:

• Het verhaal van de fout van de makelaar: waar komt dat nu vandaan? Het was niet logisch en het wijst erop dat iets goed mis zit bij de behandelend ambtenaren.
• Hoe kan de gemeente zo lichtzinnig zijn een valse claim op verjaring te laten passeren? Hier moet toch ergens iets verwijtbaars zijn gebeurd? En van het stel moet toch iets van een valse verklaring liggen?
• Het voorstel van Schreuder om wat te rommelen met het ontwerp en dan een stukje land te verkopen… Gecombineerd het aandringen op het laten vervallen van het WOB-verzoek… Kan dat eigenlijk wel?
• En dan de zo moeizaam lopende beantwoording van de WOB-vragen. Dat kan toch niet? De wettelijke termijnen waren al drie maanden verlopen en statusnavragen werden simpelweg niet beantwoord. Is dat gebruikelijk bij de gemeente?

En ten besluite had de buurman de wethouder geadviseerd deze zaak tot de bodem uit te zoeken. Was dit een incident? Of is er meer aan de hand op de betreffende afdeling, Vastgoed?

Ewout en Claudia hadden geamuseerd toegehoord. En afscheid genomen met de toezegging dat de WOB-vragen zouden worden beantwoord en met een week of twee zou de gemeente met een voorstel komen hoe hier verder te gaan.

“Afhandeling” WOB-verzoek:

7 januari 2014 schreef Roland Schreuder een brief. Het betrof het besluit op het WOB-verzoek van 5 augustus 2013. Hij besloot geanonimiseerde verstrekking van de stukken. Maar dat moest nog twee weken wachten:

Want…  de betrokkenen hadden een zienswijze gegeven waarbij ze van mening waren dat de informatie niet openbaar gemaakt zou mogen worden op basis van jalousie (sic) van de buurman o.i.d.
Dus moest er twee weken worden gewacht:

Maar waarom ging hij dat nu in januari 2014 pas uitvragen? Het WOB-verzoek lag al op 6 augustus 2013 op zijn bureau…Wat was er in de tussentijd dan gebeurd?

Op 16 oktober 2013 schrijft hij het stel met de vraag of er bezwaar bestaat tegen openbaarmaking. Helaas is het overzicht van de stukken niet bijgesloten –kennelijk zoek geraakt- zodat niet meer zekerheid is vast te stellen of het hier inderdaad om de drie A4tjes gaat die later zijn opgeleverd in het kader van de beantwoording van het WOB-verzoek, maar aannemelijk is het wel, omdat blijkt dat de getuigenverklaringen pas later door Elsbeth uit haar mailbox is gehaald. Maar hoe dan ook is het verdacht dat er bijlagen “zoek zijn geraakt”:

Op 28 oktober volgt een bevreemdend antwoord van het stel via een hun juridisch adviseur, de vader van een vriendje, toevallig vastgoedadvocaat is die ook veel zaken doet met de gemeente. Het zou allemaal onzin zijn en maar gedonder geven; dus graag geen verstrekking. Dat is wel vreemd? Waarom gelijk een advocaat inhuren? Ja, natuurlijk….

En op 14 november bij het laatste teken van leven in 2013 van Roland aan de buurman, waarbij je dus zou mogen verwachten dat de verstrekking van de stukken eind november al had kunnen geschieden:

Roland had ondertussen na 14 november dus niets meer aan het WOB-verzoek gedaan! Dit, en een aantal andere eerdere voorvallen, roept natuurlijk ernstige twijfels op over het functioneren van Roland Schreuder. Het lijkt er meer dan sterk op dat hij zelfs in januari 2014 het stel niet in de gelegenheid heeft gesteld bezwaar te maken tegen anonieme verstrekking. Uit een aanvullend WOB-verzoek (en aanvullende procedures uiteraard, want dat is bijna standaard als je serieuze antwoorden wil van de gemeente Haarlem, die krijg je pas half na het aantekenen van bezwaar en beroep) waarbij expliciet naar de brieven is gevraagd, blijkt dat er geen enkele brief is, of wat dan ook, wat erop wijst dat het gebeurd is:

Roland Schreuder besluit hier dus kennelijk het risico te nemen dat het wel los zal lopen… Aan de andere kant beperkt hij mogelijk het risico ook weer. Op 1 februari 2014 stuurt hij -slechts!- 3 gescande en met de witkwast mishandelde a4tjes op. Ja, u leest het goed, pakweg een half jaar voor 3 a4-tjes… Dat was dus de grote hoeveelheid informatie waardoor het besluit moest worden verdaagd! Duidelijk herkenbaar is dat termen als “Tuin van Jonker”, datums en namen van ambtenaren onnodig onleesbaar zijn gemaakt. Nu worden de geheimhoudingsregels altijd wel erg royaal toegepast bij de gemeente Haarlem, maar dit slaat alles, als zelfs neutrale locatieverwijzingen en datums worden weggekwast… Toch valt de eerdere betrokkenheid van Elsbeth Molenkamp er uit te herleiden. De buurman wijst Claudia Tempelman die daar prompt op reageert:

Oh, dus zo serieus wordt je genomen als je als burger een onderbouwd resultaat van tientallen uren onderzoek aanlevert; de hand-out met de onderbouwende bijlagen was kennelijk al in de prullenbak beland, maar nu er bevestigende aanwijzingen waren kennelijk toch interessant.
Maar wat was ze op het spoor? Mogelijk dat hiermee ook intern het “dubbelspel” van Elsbeth Molenkamp-Schoute aan het licht kwam. Uit de WOB-stukken wordt in ieder geval duidelijk dat binnen de gemeente bij tenminste een van de betrokken, behandelend ambtenaren op dat moment nog onbekend was dat de juriste die deze zaak voorzag van onzuivere adviezen, zelf hand had gehad in het opzetten van de frauduleuze constructie.

Het zou overigens nog vele wob-verzoeken, bezwaren en beroepen duren, voordat de fouten met de witkwast en de omissies in de beantwoording van dit WOB-verzoek enigszins zijn hersteld. En tot op de dag vandaag bestaat er gerede twijfel of de beantwoording wel volledig is.

De “oplossing” Cassee:

De tweede afspraak die was gemaakt, was dat de wethouder in een oplossing zou voorzien. Op 14 januari mailde de buurman aan Claudia Tempelman ter herinnering aan de afspraken.

Tempelman beantwoordde:

…inmiddels is intern een gesprek geweest om een oplossing te vinden. Deze lijkt in zicht. Omdat mij was verteld dat er vanuit onze afdeling VG contact met u zou worden opgenomen heb ik niet eerder van mij laten horen. Dat spijt mij. Ik zal meteen morgen vragen wanneer men met u contact op gaat nemen, en ik hoor graag van u of dit ook is gebeurd.

Daarop opende Roland Schreuder nogmaals de onderhandelingen met de juridisch adviseur van de buurman. Het aanbod was 15m2 tegen uitruil van de dwangsom die de gemeente de buurman inmiddels verschuldigd was.

Niet in de haak, irritant en raar. Als Roland Schreuder een keer ter plekke was geweest om het door de frauduleuze constructie gecreëerde probleem te aanschouwen, dan had hij geweten dat deze oplossing zeer moeilijk, zo niet onmogelijk, te realiseren was zonder daarbij last te krijgen met de bewoners van twee huizen aan de Lange Poellaan die hierdoor afgesloten dreigde te worden van toegang tot het parkje. Ze hadden natuurlijk niet voor niets veel geld besteed aan het creëren van een achteruitgang. En dan nog, wat gebeurt er nu eigenlijk? De wethouder, houdt geen wet, maar gaat mee in het gerommel en legitimeert nu het weggeven van publieke grond tegen een soort uitruil met een boete?

Verbijsterd en moegestreden besloot de buurman er daar dan maar voorwaardelijk mee akkoord te gaan. Het moest natuurlijk wel een bruikbaar stukje grond gaan. En het was natuurlijk niet de bedoeling hiermee andere buren dezelfde ellende aan te doen als de buurman nu zelf een maand of 8 ondervond. Zeer lastig om te realiseren, maar hij zou dan wel zien waar de gemeente mee zou komen. Zijn raadsvrouw bevestigde naar de gemeente de afspraak als volgt:

Een intekening van het stuk land is nooit ontvangen. Wel gebeurde er op 30 januari iets vreemds. De bouwvakkers die bezig waren met realiseren van de tuin, deden een poging de achteruitgang van een huis aan de Lange Poellaan af te zetten met een betonraster. Of dit een foutje was van de projectleider of dat dit ook weer een “ontwerpaanpassing” van Roland Schreuder betrof, zullen we misschien nooit weten. Hoe dan ook, er ontstond onrust op een aantal adressen aan de Lange Poellaan en de buurman had het nu helemaal gehad met de gemeente.

De wethouder werd nogmaals aangeschreven om hier alsnog het gesprek aan te gaan met het stel, Het betreft per slot van rekening bijzonder asociaal gedrag en een geval van oplichting. Houd dan gewoon een inkeergesprek. En als ze niet mee willen werken en juridisch is het allemaal zo moeilijk, dan praten we weer verder. Maar confonteert ze eerst eens met de situatie en hun asociale gedrage en beweeg ze tot teruggave van de grond. Zelfs de burgemeester werd uiteindelijk gevraagd hier op te treden. En misschien wel door de zijn bemiddeling ging de wethouder eindelijk overstag, hij berichte aan de buurman: Alles overwegende en na intern beraad heb ik besloten tot het laten opstellen van een feitenrelaas. Op basis daarvan lijkt het mij verstandig dat ik een gesprek met uw buren ga voeren. Ik zal u op de hoogte brengen van het verloop van het gesprek dat, zodra mijn agenda dit toelaat maar zeker voor eind van februari,  georganiseerd zal worden.

Een prima aanpak. Voor sommige omwonenden niet goed genoeg, maar de boel werd gesust. Toch nam de onrust toe. Rijdende rechters werden al gebeld.

Claudia Tempelman bevestigt daarop nog eens dat het bedoeling op basis van de feiten, die toch even goed op een rijtje moeten worden gezet, het stel tot inkeer te bewegen…

Of het initieel ook echt en oprecht de bedoeling van de heer Cassee was om een inkeergesprek te houden, valt te betwijfelen…Heel misschien wel en heeft hij zich hier totaal laten misleiden door zijn ambtenaren. Erg waarschijnlijk is het niet; de belangrijkste informatie moet hem genoegzaam bekend zijn geweest. Misschien was het wel een soort misplaatste trots; hij laat zich toch niet door burgers de beste oplossing voorschrijven? Hoe dan, een gesprek is hij uiteindelijk wel aangegaan, maar het gesprek kreeg hele andere aard dan wat aan de omwonenden was voorgehouden… Want Sinterklaas kwam vroeg in 2014… In plaats van de fraudezaak aan te pakken en dit netjes en snel tot een goed einde te brengen, rommelde hij door op de ingeslagen weg. En die weg zou er uiteindelijk toe leidde dat hij nog meer gemeentegrond en ook rechten van overpad helemaal voor niets aan andere omwonenden weg zou geven.